Zdrowy sposób na ruch o każdej porze dnia!
Obecnie dużo częściej myślimy o jodze jako o rodzaju aktywności fizycznej i sposobie na utrzymanie zdrowia – i słusznie, ponieważ joga wywodzi się z filozofii, która traktuje ciało i umysł człowieka holistycznie, jako całość.
Joga to starożytna praktyka wywodząca się z Indii, która łączy elementy fizyczne, umysłowe i duchowe. Jej celem jest osiągnięcie harmonii między ciałem a umysłem oraz rozwinięcie wewnętrznej świadomości. Istnieje wiele odmian jogi, które mogą kłaść nacisk na różne aspekty, takie jak fizyczne ćwiczenia, techniki oddechowe, medytacja czy kontemplacja duchowa. Kluczowe elementy jogi to asany (pozycje ciała, które wzmacniają i uelastyczniają ciało), pranajama (techniki kontrolowania oddechu, które pomagają zrelaksować umysł i zwiększyć koncentrację), medytacja (techniki uspokajania umysłu, mające na celu wyciszenie i pogłębienie samoświadomości) oraz wymiar duchowy (joga jako ścieżka duchowego rozwoju, dążąca do osiągnięcia jedności z wszechświatem lub boskością). [1]
W tradycji indyjskiej joga jest często uznawana za jedną z sześciu ortodoksyjnych szkół filozofii hinduskiej. Praktyka jogi została szeroko spopularyzowana na Zachodzie, głównie w kontekście zdrowia fizycznego i psychicznego, ale jej korzenie sięgają duchowych poszukiwań i nauk z tekstów takich jak “Bhagawadgita” i „Joga Sutry” Patańdżalego. [1,2]
Joga zaczęła zyskiwać popularność zaledwie kilkadziesiąt lat temu. Na Zachód trafiła jeszcze w XIX wieku, głównie za sprawą Swamiego Vivekanandy, który w 1893 roku wystąpił na Światowym Parlamencie Religii w Chicago. Jego przemówienia na temat hinduizmu i jogi wzbudziły zainteresowanie filozofią Wschodu w Europie i Stanach Zjednoczonych. W pierwszej połowie XX wieku joga była postrzegana głównie jako system duchowy, co promowali tacy nauczyciele jak Paramahansa Yogananda, który w 1920 roku założył w USA Self-Realization Fellowship. [1]
W połowie XX wieku joga zaczęła być popularyzowana jako praktyka fizyczna dzięki nauczycielom takim jak B.K.S. Iyengar i Pattabhi Jois, którzy rozwijali hatha jogę. Od tego czasu stała się globalnym zjawiskiem, cenionym nie tylko za korzyści duchowe, ale także zdrowotne i relaksacyjne.
Joga – jak to ugryźć?
Joga może się wydawać aktywnością elitarną, jednak do jej praktykowania wcale nie musimy być niezwykle sprawni, szczupli, i nie potrzebujemy drogiego sprzętu. W dodatku, obecnie na różnych platformach ogromne ilości materiałów do samodzielnych ćwiczeń o różnym stopniu zaawansowania.
Przede wszystkim, joga jest praktyką wykonywaną na bosaka – bose stopy zapewniają nam stabilność, ale też przywracają właściwe położenie tej części ciała. [2]
Podstawowym wyposażeniem joginów jest mata do ćwiczeń – niezbyt gruba i jak najmniej śliska. Zazwyczaj świetnie sprawdzają się najprostsze maty do fitnessu. Pomocne mogą być koce, klocki i regulowane paski. Wielu instruktorów korzysta też z różnych miękkich podpór – poduszek lub wałków, ale ten brak może zastąpić wspomnianymi wcześniej przedmiotami.
Ważnym elementem każdej aktywności fizycznej jest też odpowiedni strój – wygodny, nie przesuwający się. W jodze, nawet na poziomie podstawowymi wykonujemy pozycję z głową w dole – warto więc zadbać o ten komfort, by móc się skupić na praktyce. Nie musimy jednak inwestować w żadne dedykowane do tej aktywności ubrania – no, chyba że stanowi to dla nas dodatkową motywację.
Gotowi? Zaczynamy!
Joga od podstaw
Poniżej przedstawiamy kilka osobistych rekomendacji kanałów, z którymi można jogę ćwiczyć w domu czy na wyjeździe.
Stresoterapia (Kamila Karpińska) – ten kanał już dawno nie był aktualizowany. Kamila swoją działalność internetową prowadziła w trakcie lockdownów, zawsze jednak deklarowałą, że woli bezpośredni kontakt z kursantami. Polecamy jej sesje ze względu na edukacyjne podejście: instruktorka potrafi “rozłożyć” każdą pozycję na czynniki pierwsze, podpowiadając jednocześnie, czym poruszyć i co napiąć, by asana była pełna a także skuteczna. U Kamili każda sesja to pełna praktyka: od rozgrzewki aż po relaks. Kamila prowadzi również warsztaty i wyjazdy z jogą – szczegóły poznacie na jej profilu fejsbukowym.
YOGA by Eli (Eli Wierkowska) – na kanale Eli znajdziecie ogromną różnorodność sesji, z których wiele dedykowanych jest poszczególnym częściom ciała. Inne z kolei zajmują się schorzeniami czy chorobami (jak np. chorobami o podłożu hormonalnym), albo mają na celu konkretny efekt (zdrowy sen, lepszy nastrój, pobudzenie, rozgrzanie, wyciszenie, relaks, itd.). Sesje są dość krótkie (średni ok. 30 min) i można je ze sobą łączyć.
YogaHome.pl – kanał dedykowany właśnie ćwiczeniom w domu. Tu również można znaleźć praktykę na każdą okazję i dla każdego – od początkujących dla zaawansowanych. Z Yoga Home dobrze jest zaczynać – wiele nagrań powstało właśnie z myślą o tych osobach, które dopiero do jogi się przymierzają i zależy im na harmonijnym rozwoju umiejętności.
Co zyskujesz?
Dobroczynny wpływ regularnego praktykowania jogi był i jest przedmiotem wielu badań: aktywność ta poprawia wygląd i sprawność, ale nie tylko. Oczywistym i szybko zauważalnym efektem regularnych ćwiczeń jest poprawa elastyczności i siły mięśniowej, a także korekta wad postawy. [2] Inne to redukcja stresu i poprawa zdrowia psychicznego. Joga, zwłaszcza w połączeniu z technikami oddechowymi (pranajama) i medytacją, pomaga obniżać poziom kortyzolu (hormonu stresu). Stwierdzono też, że regularna praktyka może zmniejszać objawy lęku i depresji oraz poprawiać ogólne samopoczucie psychiczne. [2]
Badania wykazują, że joga może obniżać ciśnienie krwi, poziom cholesterolu i redukować ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Regularna praktyka może także poprawiać krążenie i wydolność oddechową, a także mieć wpływ na jakość snu, wzmocnienie układu odpornościowego, poprawę koncentracji i funkcji poznawczych. [2]
Czas wskoczyć na matę!
Źródła:
[1] Feuerstein, Georg. The Yoga Tradition: Its History, Literature, Philosophy and Practice. Hohm Press, 2008.
[2] Sivananda, Swami. The Science of Yoga. Divine Life Society, 2004.